صفحه محصول - بررسی عوامل موثر بر ارزیابی مالی شرکت ها

توضیحات

دانلود پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت

بررسی عوامل موثر بر ارزیابی مالی شرکت ها

(مطالعه موردی:شرکت های بیمه فعال در بورس اوراق بهادار)

چکیده

فعالان بازار سرمایه و ذینفعان شرکت های عرضه کننده سهام به ابزاری نیاز دارند تا بتوانند از طریق آن شرکت های مشابه را مقایسه نمایند و بر این اساس و با در نظر گرفتن هدف از سرمایه گذاری سهام مورد نظر را انتخاب نمایند. بنابراین طراحی مدل ارزیابی عملکرد و رتبه بندی شرکت های بیمه به عنوان یکی از صنایع فعال در بورس اوراق بهادار تهران هدف اصلی این تحقیق بوده است.

در این پژوهش جهت ارائه مدل ارزیابی مالی شرکت های بیمه حاضر در بورس با استفاده از روش دلفی و مدل AHP گروهی و با نظر سنجی از پانزده خبره مالی و نظارتی صنعت بیمه عوامل اصلی و زیر فاکتور های مدل شناسایی و اولویت بندی گردیده است. سپس با استفاده از مدل بدست آمده و اطلاعات شرکت های بیمه حاضر در بورس که از طریق اسناد و مدارک معتبر و رسمی جمع آوری گردیده، این شرکت ها رتبه بندی گردیده اند. در نتیجه تحقیق عوامل اصلی مدل به ترتیب اولویت شامل عوامل مبتنی بر فعالیت بیمه گری با وزن 706/0 ، عوامل مبتنی بر بازار بورس با وزن 164/0 و عوامل مبتنی بر حسابداری با وزن 130/0 می باشند که در هر دسته زیر فاکتورهایی جهت محاسبه نمره کل شرکت شناسایی گردیده است. در نهایت پنج شرکت حاضر در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از مدل حاضر و با محاسبه شاخص های مالی، بیمه ای و بازار سرمایه رتبه بندی گردیده اند.

واژگان کلیدی:

رتبه بندی

ارزیابی عملکرد

شرکت بیمه

تحلیل سلسله مراتبی

مقدمه

در دنیای رقابتی امروز تنها سازمان‌ها و شرکت‌هایی می‌توانند به رقابت و ایجاد سودآوری بپردازند که توجه ویژه‌ای به برنامه ریزی و ارزیابی عملکرد خود نسبت به رقبا داشته باشند. از آنجایی که بقای سازمان ها جز از طریق استفاده بهینه از منابع و امکانات میسر نیست، بارزترین مشخصه هر سازمان پویا و بالنده ارزیابی و نقد موثر فعالیت ها و اقدامات انجام شده در گذر زمان است، چه آنکه تنها در سایه چنین رویکردی است که تصمیم گیری مبتنی بر اطلاعات، و حرکت از روزمره گی و برنامه روزی به برنامه ریزی نظام دار میسر می گردد. این امر در سازمان هایی نظیر بیمه ها بسیار ملموس‌تر است زیرا فروش خدمات به مراتب مشکل‌تر از فروش کالاهای ساخته شده است. واضح‌ترین دلیل این امر، قابل‌رؤیت بودن کالاهاست درحالی‌که خرید خدمت به طور کلی دارای ماهیت دیگری است.

برخی از محققین معتقدند که یک ابزار ارزیابی عملکرد مناسب باید قادر باشد تا دامنه ی وسیعی از معیار های عملکرد را شامل شود، برخی دیگر نیز به این نکته اشاره می کنند که ابزارهای ارزیابی عملکرد باید امکان انجام ارزیابی های مقایسه ای را برای سازمان ها فراهم نماید. بنابراین واضح است که سهامداران، مدیران، سرمایه گذاران و سایر ذینفعان در این وضعیت به مدل و ابزاری نیاز دارند تا بتوانند از طریق آن موقعیت شرکت را نسبت به رقبا و محیط تشخیص داده و تمهیدات لازم را بیندیشند.

دراین تحقیق شاخص ها و زیر شاخص های اندازه‌گیری عملكرد مالی در شرکت های بیمه فعال در بورس اوراق بهادار تهران، اهمیت و وزن هر یک از شاخص ها و زیر شاخص ها با استفاده از روش های تصمیم گیری در مدیرت تعیین می گردد و در نهایت به رتبه بندی شرکت های بیمه فعال در بورس پرداخته می شود.

بیان مسئله

در فضای رقابتی حاضر که از ویژگی های مهم آن محدودیت منابع است، مدیریت و ارزیابی عملکرد، نقش به سزایی در موفقیت سازمان دارد (آمدو و دیگران ، 2012). واضح است که مدیران در این وضعیت به ابزاری نیاز دارند تا بتوانند از طریق آن موقعیت خود را نسبت به رقبا و محیط تشخیص داده و تمهیدات لازم را در جهت رسیدن به اهداف بعدی فراهم نمایند.

تجربه جهانی حاکی از آن است که صنعت بیمه به مثابه جزیی از صنعت مالی،باید رابطه‌ متقابل صحیحی با مجموعه بازار سرمایه داشته باشد.این رابطه،در عصر جهانی شدن،به‌ دو شکل تبلور می‌یابد: از یک سو،توسعه کسب‌وکار بیمه به بازار سرمایه مستحکم نیازمند است؛و از دیگرسو،رشد بازار سرمایه خود مبتنی بر مشارکت فعال وجوه بیمه در این بازار است ( عبده تبریزی، 1380) .

یکی از راهكارهای گسترش ارتباط صنعت بیمه با بازارهای مالی، خصوصی سازی و واگذاری شركت های بیمه از طریق بازار بورس از بخش دولتی به بخش خصوصی است. به روشهای مختلفی می توان شركت های دولتی بیمه را به بخش های غیر دولتی واگذار كرد. سه روش فروش دارایی های، عرضه سهام به عموم و صدور و توزیع كوپن، مرسوم ترین روشهای خصوصی سازی هستند. در روش عرضه ی سهام به عموم، سهام در بازارهای مالی ( بورس اوراق بهادار) به صورت آزاد و بدون قید و شرط به بخش خصوصی عرضه می شود. این روش به دلیل هزینه كم و رعایت مكانیزم بازار، مطلوب بسیاری از كشورها بوده است(مهدوی، سیفلو، 1389). در حال حاضر برخی از شرکت های بیمه از جمله دانا، آسیا، ملت و ... در بورس اوراق بهادار تهران هستند. باتوجه به اینکه شرکت های بیمه به خریداری ریسک مبادرت می ورزند، در صورت های مالی این شرکت ها موارد ویژه ای از قبیل ذخایر فنی وجود دارد. عدم نظارت صحیح و آکچوئری مناسب می تواند شرکت را در بلند مدت با مشکل مواجه سازد و این موضوع در صورت های مالی منعکس نمی شود.

فهرست مطالب

چکیده 1

فصل اول: کلیات تحقیق

۱-1- مقدمه 3

۱-2-بیان مساله 3

۱-3- اهداف تحقیق 5

۱-4- اهمیت موضوع تحقیق 5

۱-5- سوالات تحقیق 6

۱-6- جامعه و نمونه آماری 6

۱-7- روش انتخاب نمونه آماری 6

۱-8- تعاریف عملیاتی متغیرها و واژه‌های کلیدی 7

۱-9- طرح پژوهش و روش های تجزیه و تحلیل داده ها 8

۱-10- قلمرو تحقیق 8

۱-10-۱- قلمرو موضوعی تحقیق 8

۱-10-۲- قلمرو مکانی تحقیق 8

۱-10-۳- قلمرو زمانی تحقیق 8

۱-11- خلاصه فصل 9

فصل دوم : مروری بر ادبیات تحقیق و پیشینه تحقیق

فصل دوم – بخش اول 10

2-1- پیشینه نظری 11

2-1-1- مقدمه 11

2-1-2- صنعت بیمه 11

2-1-3- ضرورت و اهمیت ارزیابی عملکرد 13

2-1-4- ارزیابی عملکرد 14

2-1-5- رویکردهای ارزیابی عملکرد سازمان 14

2-1-6- ویژگی های نظام ارزیابی عملكرد سازمانی کارآمد 15

2-1-7- ارزیابی عملکرد مالی چند معیاره 15

2-1-8- معیارهای ارزیابی عملکرد مالی 17

2-1-9- عملکرد مبتنی بر حسابداری 17

2-1-10- مدل «سینك و تاتِل» 18

2-1-11- ماتریس عملكرد 20

2-1-12- مدل تحلیل ذی نفعان 20

2-1-13- ساختار و چارچوب مدل تعالی سازمانی 22

2-1-14- فرآیندتحلیل سلسله مراتبی (مدل AHP) 25

بخش دوم-سابقه تحقیقات مشابه 31

۲-۲-۱- مقدمه 32

۲-۲-۲- مروری بر سابقه تحقیقات مشابه داخلی 32

۲-۲-3- مروری بر سابقه تحقیقات مشابه خارجی 35

فصل سوم: روش اجرای تحقیق

3-1- مقدمه 41

3-2- نوع شناسی پژوهش 42

3-3- انتخاب خبره 43

3-4- ابزار جمع آوری اطلاعات 43

3-5- روایی و پایایی پرسشنامه 45

3-6- معرفی مدل و مراحل تحقیق 46

3-7- روش گردآوری داده ها 47

3-8- روش تجزیه و تحلیل داده ها 48

3-9- معرفی نرم افزار 50

3-10- خلاصه فصل 50

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل

4-1- مقدمه 53

4-2- مشخصات خبرگان 53

4-2-1- مطالعه توصیفی نمونه آماری متغیر جنسیت 54

4-2-2- مطالعه توصیفی نمونه آماری متغیر سن 55

4-2-3- مطالعه توصیفی نمونه آماری متغیر سطح تحصیلات 55

4-2-4- مطالعه توصیفی نمونه آماری متغیر تجربه کاری 56

4-3- یافته ها 57

4-3-1- سؤال اصلی: عوامل اصلی و فرعی مؤثر بر ارزیابی 57

4-3-2- سؤال اول فرعی: اولویت بندی عوامل اصلی و فرعی مؤثر بر ارزیابی 62

4-3-3- سؤال دوم فرعی: رتبه بندی شرکت های بیمه 68

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1- مقدمه 76

5-2- یافته های تحقیق 77

5-3- بحث و مقایسه 78

5-4- پیشنهادات تحقیق 79

منابع و ماخذ: 80

پیوست اول 86

پیوست دوم 92

پیوست سوم: محاسبات و خروجی نرم افزار 98

چکیده انگلیسی 110

فهرست جداول

(2-1) شاخص ناسازگاری تصادفی 30

(2-2) مقیاس AHP 30

(2-3) سابقه تحقیقات مشابه داخلی 35

(2-4) سابقه تحقیقات مشابه خارجی 39

(3-1) نمونه جدول پرسشنامه (شماره یک) 44

(3-2) نمونه پرسشنامه مقایسات زوجی (شماره دو) 45

( 4-1)توزیع فراوانی نمونه آماری بر حسب جنسیت 54

(4-2) توزیع فراوانی نمونه آماری بر حسب سن 55

(4-3) توزیع فراوانی نمونه آماری بر حسب تحصیلات 55

(4-4) توزیع فراوانی نمونه آماری بر حسب تجربه کاری 55

(4-5) نتایج حاصل از لحاظ شدن عوامل اصلی 59

(4-6) نتایج حاصل از لحاظ شدن عوامل 59

(4-7) ماتریس مقایسات زوجی عوامل اصلی 63

(4-8) خروجی ماتریس مقایسات زوجی عوامل اصلی 63

(4-9) ماتریس مقایسات زوجی عوامل مبتنی بر حسابداری 64

(4-10) خروجی ماتریس مقایسات زوجی عوامل مبتنی بر حسابداری 64

(4-11) ماتریس مقایسات زوجی عوامل مبتنی بر فعالیت بازار بورس 65

(4-12) خروجی ماتریس مقایسات زوجی عوامل مبتنی بر بازار بورس 65

(4-13) ماتریس مقایسات زوجی عوامل مبتنی بر بیمه گری 67

(4-14) خروجی ماتریس مقایسات زوجی عوامل مبتنی بر بیمه گری 67

(4-15) خروجی کلی ماتریس مقایسات زوجی زیر فاکتور ها 68

(4-16) محاسبه میزان زیر معیار های شرکت های بیمه ای 69

(4-17) میزان نرمالیزه شده زیر معیار های شرکت های بیمه ای 71

(4- 18) محاسبه نمره شرکت های بیمه ای 74

(4- 19) رتبه بندی شرکت های بیمه 74

فهرست نمودار ها و اشکال

۱-:1 مسئله تحقیق 4

2-1: هفت شاخص عملکرد 19

2-2: مدل تحلیل ذی نفعان 22

2-3: مفاهیم مدیریت کیفیت جامع و مدل تعالی سازمانی 23

2-4: ساختار و چارچوب مدل تعالی سازمانی 25

2-5: درخت سلسله مراتبی تصمیم 28

2-6 : مدل سلسله مراتبی یالکین وهمکاران برای ارزیابی عملکرد مالی 38

3-1: مراحل تحقیق 49

4-1: نمودار ترکیب جنسیت نمونه آماری 54

4-2: نمودار دایره ای ترکیب سنی نمونه آماری 55

4-3: میله ای ترکیب تحصیلی نمونه آماری 56

4-4: چهارچوب مفهومی 58

4-5: عوامل مدل ارزیابی عملکرد 61

فهرست شکل ها

شکل (۱-۱): مدل کانو (لی و وانگ،۴۴۸۰،۲۰۰۹) 6

شکل ۱-۲: مسئله تحقیق 7

شکل ۲-۱- فرآیند سنجش رضایت مشتری 31

شکل ۲-۲- مزایای رضایت مشتری و کیفیت خدمات 33

شکل 3-1: فرآیند تحقیق 70